Türkiye'de hayat pahalılığı Batı'dan Doğu'ya doğru kayıyor. Güneydoğu ve Doğu Anadolu'daki ailelerin beş yıl önceye göre hayatları daha pahalı. Ailelerin bütçelerinden en büyük payı ayırdığı 10 temel harcama kaleminin 5 yıllık fiyat seyrine bakıldığında bu illerde gıda, elektrik, su ve eğitim gibi temel ihtiyaçlar gelişmiş illerden daha fazla zam gördü. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) fiyat artışlarını gösteren endeksleri üzerinden yapılan hesaplamaya göre, Türkiye'de fiyatların en hızlı arttığı kent Kayseri. Türkiye'de fiyatlar 5 yılda ortalama yüzde 51 yükselirken, Kayseri'de bu oran yüzde 57,5'i buldu.
G.Antep ve Diyarbakır önde
Gaziantep, Kilis, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman, Muş, Bitlis, Hakkâri, Kars ve Ardahan da yine Türkiye ortalamasının üzerinde fiyat artışı yaşayan illerin başında geliyor. Yine Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki illerde yaşayanlar da 5 yılda ortalamanın üzerinde fiyat artışıyla karşılaştı. Ege ve Akdeniz bölgesindeki illerse bu beş yıllık süreçte hayatın en az pahalandığı yerler. Antalya, Isparta ve Burdur, Türkiye'de en az fiyat artışının olduğu illerin ilk sırasında bulunuyor. Üç büyük il içinde İzmir'se yüzde 47,5'le yine en düşük fiyat artışının olduğu il durumunda.
Ailelerin yaşamlarını sürdürmek için vazgeçemeyeceği 10 temel harcama kalemine bakıldığında ise özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu'da yaşayanların hayatının son 5 yılda daha da ağırlaştığı görülüyor. Üstelik bu illerdeki zamların hızı, İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük kentlerin çok üzerinde.
Gıdada Kayseri başı çekiyor
Temel harcama grubunun başında gelen gıda fiyatları Kayseri, Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri'de bir hayli yükseldi. Beş yıl sonunda bu illerdeki artış yüzde 72,5'i buldu. Gıdada Türkiye ortalaması ise yüzde 66,3 düzeyinde. Kira artışı da yine dikkat çekici bir değişim gösteriyor. Genelde gelişmiş kentlerde kira artış hızı Anadolu kentlerini daima geride bırakırken son beş yılda bu tablo da tersine döndü. Kirada en yüksek artış yaşayan iller Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Yalova. Buralardaki kira artışı yüzde 100'ü aşıyor. Bu denli yüksek kira artışında deprem sonrası konut ihtiyacının tam anlamıyla kapatılamamasının payı büyük. Ayrıca toplu konut yapımı da bu illerde düşük düzeyde. Yine Adana, Mersin, Osmaniye, Hatay ve Kahramanmaraş kira artışında Türkiye rekoru kıran iller listesinin üst sıralarında. Türkiye'de kira artışının en düşük yaşandığı yerler de Akdeniz Bölgesi'nde. Antalya, Isparta ve Burdur yüzde 59,1 ile kira artışında ortalamanın altında kaldı.
Suda liderlik Diyarbakır'ın. Uzun yıllar İstanbul su zammında liderliği kimseye kaptırmamıştı. Oysa geçen beş yılın sonunda bu rekor da Güneydoğu illerine gitti. Şanlıurfa ve Diyarbakırlının kullandığı suyun fiyatı beş yıl sonunda yüzde 111 gibi oldukça yüksek bir artış gösterdi. Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir gibi Orta Anadolu illeri de suyun en fazla pahalandığı yerler. En düşük su zammı ise yüzde 26 ile Zonguldak, Karabük ve Bartın'da. Su gibi temel harcama kalemlerinden olan elektrik zammında da yine Doğu ve Güneydoğu başı çekiyor. Van, Muş, Bitlis, Hakkâri beş yılın sonunda elektrik fiyatlarında yüzde 90 zam gördü. Dikkat çekici bir sonuç ise aynı bölgede yer alan Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'in yüzde 64 ile elektriğin en az zamlandığı iller olması.
İÇKİ ZAMMI DOĞU'DA REKOR KIRDI
Alkollü içki ve sigara fiyatlarına beş yıl boyunca oldukça yüksek zamlar geldi. Türkiye ortalaması yüzde 66,3 düzeyinde. Ancak Doğu ve Güneydoğu illerinde içki fiyatlarındaki artış dikkat çekiyor. Bu illerde, Batı illerinin çok üzerinde zamlar yapıldı. Zam oranı yüzde 111'lere kadar ulaşıyor. İçkiye en düşük zamlar ise Trakya, İstanbul, Ankara ve Antalya'da oldu.
ŞIRNAK GİYİMDE UCUZLUĞU GÖRDÜ
Doğu'daki yüksek fiyat artışlarında en dikkat çekici kalem, giyim eşyasında görülüyor. Diğer tüm zorunlu harcamalar bir hayli yüksek oranlı zamlanırken, Batman, Şırnak, Siirt ve Mardin'de giyim fiyatları son beş yılda artmak bir yana geriledi. Türkiye'de giyim eşyalarının fiyatının gerilediği tek bölge de bu oldu. Bu illerde giyim fiyatı yüzde 12,2 oranında düştü.
EN HIZLI PAHALANAN İL KAYSERİ
Beş yıllık genel fiyat artışları dikkate alındığında, Türkiye'de bir il özellikle dikkat çekiyor. Son yıllarda sanayileşmede de büyük atağa kalkan Kayseri, hayat pahalılığı hızından Türkiye liderliğine oturdu. Türkiye genelindeki ortalama fiyat artışı yüzde 51 düzeyindeyken, Kayseri'de fiyatlar yüzde 57,5 gibi oldukça yüksek bir düzeyde arttı.
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=143609&KTG_KOD=285
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder